αρθρο
29
ΑΠΡ/2020
COVID-19 και Θηλασμός
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΙΟΥ
Ο νέος κορωνοϊός-2019 (SARS-CoV-2) ανήκει σε μια ομάδα μονόκλωνων RNA ιών που μπορούν να προκαλέσουν ένα ευρύ φάσμα κλινικών εκδηλώσεων, οι οποίες κυμαίνονται από πολύ ήπιες (με λίγα συμπτώματα όπως του κοινού κρυολογήματος) έως και πολύ βαριές (σοβαρή πνευμονία, αναπνευστική ανεπάρκεια και θάνατος). Δύο στελέχη του κορωνοϊού ήταν ευρέως γνωστά μέχρι σήμερα και μας έχουν απασχολήσει λόγω των επιπλοκών τους, ο SARS κορωνοϊός που προκαλεί σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο και ο MERS κορωνοϊός που προκαλεί το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΙΟΥ
Ο νέος ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο κυρίως μέσω σταγονιδίων του στόματος και της μύτης (απόσταση μικρότερη από 2 μέτρα για διάστημα τουλάχιστον 15 λεπτά), αλλά και δια μέσου των χεριών, όταν έρχονται σε επαφή με δυνητικώς μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα (πχ. χρήματα). Η περίοδος επώασης διαρκεί συνήθως 5 ημέρες αλλά μπορεί να φτάσει μέχρι και 14 ημέρες. Κλινικά μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό, βήχα, φαρυγγίτιδα, αρθραλγίες, μυαλγίες, κεφαλαλγία, καταβολή, διάρροια και δύσπνοια, ενώ ορισμένοι ασθενείς μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί. Συνήθως η νόσος διαδράμει χωρίς σοβαρές επιπλοκές με παραμονή κατ’ οίκον. Η πλειονότητα των ανθρώπων που καταλήγουν σε νοσοκομείο είναι άνω των 50 ετών και συχνά έχουν κάποια υποκείμενη πάθηση. Το ίδιο ισχύει για όσους θα χρειαστούν υποστήριξη σε ΜΕΘ.
COVID-19 ΚΑΙ ΘΗΛΑΣΜΟΣ
Φαίνεται ότι ο ιός δε μεταδίδεται ούτε μέσω του θηλασμού, οπότε εάν αυτό επιθυμεί η μητέρα μπορεί να το πράξει. Έχουν εξεταστεί τόσο δείγματα αμνιακού υγρού όσο και γάλακτος από πάσχουσες μητέρες και ο ιός δεν έχει ανιχνευθεί. Είναι γνωστή η σημασία του θηλασμού και της επαφής της μητέρας με το νεογνό της, ωστόσο η επαφή αυτή πρέπει να είναι περιορισμένη (διαφορετικά δωμάτια) και όταν συμβαίνει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα με τη μητέρα να έχει πλύνει καλά τα χέρια της, να φοράει μάσκα και να αποφεύγει να βήχει όταν έχει κοντά της το νεογνό, καθώς ο βασικός κίνδυνος είναι η μετάδοση μέσω της στενής επαφής. Μία πολύ καλή εναλλακτική λύση είναι η αντλία θηλασμού, πριν τη χρήση της οποίας η μητέρα πρέπει να πλένει πολύ καλά τα χέρια της και η αντλία να καθαρίζεται προσεκτικά ύστερα από κάθε χρήση. Ιδανικά θα μπορούσε το γάλα να δίδεται στο νεογνό από άλλο υγιές άτομο. Ωστόσο είναι αποδεκτή και η επιστημονική άποψη ότι τα μωρά πρέπει για 14 μέρες να μην έρχονται σε επαφή με τις θετικές στον SARS-CoV-2 μητέρες τους, κάτι που εφαρμόστηκε στην Κίνα. Η τελική απόφαση πρέπει να λαμβάνεται από κοινού σε συνεννόηση με τη μητέρα και να εξατομικεύεται ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου. Υπάρχει και η σύσταση τα νεογνά νοσούντων μητέρων να αντιμετωπίζονται ως πιθανά κρούσματα και να νοσηλεύονται απομονωμένα.
Φαίνεται ότι ο ιός δε μεταδίδεται ούτε μέσω του θηλασμού, οπότε εάν αυτό επιθυμεί η μητέρα μπορεί να το πράξει. Έχουν εξεταστεί τόσο δείγματα αμνιακού υγρού όσο και γάλακτος από πάσχουσες μητέρες και ο ιός δεν έχει ανιχνευθεί. Είναι γνωστή η σημασία του θηλασμού και της επαφής της μητέρας με το νεογνό της, ωστόσο η επαφή αυτή πρέπει να είναι περιορισμένη (διαφορετικά δωμάτια) και όταν συμβαίνει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα με τη μητέρα να έχει πλύνει καλά τα χέρια της, να φοράει μάσκα και να αποφεύγει να βήχει όταν έχει κοντά της το νεογνό, καθώς ο βασικός κίνδυνος είναι η μετάδοση μέσω της στενής επαφής. Μία πολύ καλή εναλλακτική λύση είναι η αντλία θηλασμού, πριν τη χρήση της οποίας η μητέρα πρέπει να πλένει πολύ καλά τα χέρια της και η αντλία να καθαρίζεται προσεκτικά ύστερα από κάθε χρήση. Ιδανικά θα μπορούσε το γάλα να δίδεται στο νεογνό από άλλο υγιές άτομο. Ωστόσο είναι αποδεκτή και η επιστημονική άποψη ότι τα μωρά πρέπει για 14 μέρες να μην έρχονται σε επαφή με τις θετικές στον SARS-CoV-2 μητέρες τους, κάτι που εφαρμόστηκε στην Κίνα. Η τελική απόφαση πρέπει να λαμβάνεται από κοινού σε συνεννόηση με τη μητέρα και να εξατομικεύεται ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου. Υπάρχει και η σύσταση τα νεογνά νοσούντων μητέρων να αντιμετωπίζονται ως πιθανά κρούσματα και να νοσηλεύονται απομονωμένα.
Η οδηγία εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Μαιευτικού και Γυναικολογικού Επείγοντος που αποτελείται από τους Αν. Καθηγητή Ν. Βραχνή, Δρ Ν. Μπόντη, Δρ Ι. Κατσούλη, Δρ Σ. Ευκαρπίδη και Δρ Ν. Αντωνακόπουλο.
Πρώτη δηµοσίευση: 23 Μαρτίου 2020.
∆ηµοσιεύθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Μαιευτικού και Γυναικολογικού Επείγοντος (Ε.Ε.Μ.Γ.Ε.).
Λεωφ. Βας. Σοφίας 124Β Αθήνα 115 26.
Τηλ.: 2107789211
Fax: 2107777390
Ιστοσελίδα: www.hsoge.gr
e-mail: [email protected]
Οι οδηγίες που αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Εταιρείας Μαιευτικού και Γυναικολογικού Επείγοντος βασίζονται σε αντίστοιχες οδηγίες Μαιευτικών και Γυναικολογικών Εταιριών του εξωτερικού, καθώς και άλλα επιστημονικά κείμενα. Είναι προσαρμοσμένες στην Ελληνική πραγματικότητα και για τη σύνταξή τους χρησιμοποιούνται έγκυρες βιβλιογραφικές αναφορές. Οι κατευθυντήριες οδηγίες δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις και δεν έχουν σκοπό να υποκαταστήσουν την κλινική κρίση του θεράποντος ιατρού. Η περίπτωση κάθε ασθενούς είναι ξεχωριστή και ο ιατρός οφείλει να προσαρμόσει την επιστημονική γνώση στις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε περιστατικού.
διαθεσιμα αρθρα
11
ΜΑΡ/2022