Χρησιμα αρθρα

COVID-19 και Τοκετός

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΙΟΥ
Ο νέος κορωνοϊός-2019 (SARS-CoV-2) ανήκει σε μια ομάδα μονόκλωνων RNA ιών που μπορούν να προκαλέσουν ένα ευρύ φάσμα κλινικών εκδηλώσεων, οι οποίες κυμαίνονται από πολύ ήπιες (με λίγα συμπτώματα όπως του κοινού κρυολογήματος) έως και πολύ βαριές (σοβαρή πνευμονία, αναπνευστική ανεπάρκεια και θάνατος). Δύο στελέχη του κορωνοϊού ήταν ευρέως γνωστά μέχρι σήμερα και μας έχουν απασχολήσει λόγω των επιπλοκών τους, ο SARS κορωνοϊός που προκαλεί σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο και ο MERS κορωνοϊός που προκαλεί το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής.

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΙΟΥ
Ο νέος ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο κυρίως μέσω σταγονιδίων του στόματος και της μύτης (απόσταση μικρότερη από 2 μέτρα για διάστημα τουλάχιστον 15 λεπτά), αλλά και δια μέσου των χεριών, όταν έρχονται σε επαφή με δυνητικώς μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα (πχ. χρήματα). Η περίοδος επώασης διαρκεί συνήθως 5 ημέρες αλλά μπορεί να φτάσει μέχρι και 14 ημέρες. Κλινικά μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό, βήχα, φαρυγγίτιδα, αρθραλγίες, μυαλγίες, κεφαλαλγία, καταβολή, διάρροια και δύσπνοια, ενώ ορισμένοι ασθενείς μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί. Συνήθως η νόσος διαδράμει χωρίς σοβαρές επιπλοκές με παραμονή κατ’ οίκον. Η πλειονότητα των ανθρώπων που καταλήγουν σε νοσοκομείο είναι άνω των 50 ετών και συχνά έχουν κάποια υποκείμενη πάθηση. Το ίδιο ισχύει για όσους θα χρειαστούν υποστήριξη σε ΜΕΘ.

COVID-19 ΚΑΙ ΤΟΚΕΤΟΣ
Ο τοκετός πρέπει να πραγματοποιείται σε νοσοκομειακό χώρο, με το ελάχιστο δυνατό προσωπικό. Το προσωπικό πρέπει να είναι εκπαιδευμένο στη χρήση ειδικής στολής προστασίας. Οι συμπτωματικοί σύζυγοι δεν πρέπει να εισέρχονται στο χώρο. Ο Covid-19 δεν αποτελεί από μόνος του ένδειξη για τοκετό, εκτός αν κρίνεται ότι θα συμβάλει στη βελτίωση της οξυγόνωσης της μητέρας, σε κρίσιμη κατάσταση της αναπνευστικής της λειτουργίας. Η απόφαση για τον τρόπο (κολπικός τοκετός ή καισαρική) και τον χρόνο του τοκετού πρέπει να λαμβάνεται μετά από συνεννόηση με τους νεογνολόγους και να εξατομικεύεται σε κάθε περίπτωση, λαμβάνοντας υπ’ όψη την ηλικία κύησης και την κατάσταση του εμβρύου και της μητέρας. Σε περίπτωση αυτόματου τοκετού, συνιστάται η προσπάθεια επιτάχυνσης του 2ου σταδίου μέσω υποβοηθούμενου κολπικού τοκετού, αφού οι ενεργείς εξωθήσεις με τη χρήση μάσκας μπορεί να είναι δύσκολες για τη γυναίκα και αναποτελεσματικές, ενώ παράλληλα αυξάνει ο κίνδυνος έκθεσης του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού στον ιό. Δεν υπάρχει αντένδειξη στη χρήση επισκληριδίου αναλγησίας. Πρέπει να γίνεται προσπάθεια περιορισμού των επαγγελματιών που είναι παρόντες στο δωμάτιο την ώρα του τοκετού, συνεχής καταγραφή των ζωτικών σημείων και συνεχής καρδιοτοκογραφική παρακολούθηση του εμβρύου. Αν είναι εφικτό ο τοκετός πρέπει να πραγματοποιείται στο τέλος του προγράμματος των χειρουργείων και στη συνέχεια η αίθουσα να απολυμαίνεται. Ο τοκετός στο νερό αντενδείκνυται, γιατί δεν υπάρχει τρόπος επαρκούς προφύλαξης του προσωπικού στην περίπτωση αυτή. Τα νεογνά που γεννιούνται από μητέρες θετικές στον Covid-19 πρέπει επίσης να ελέγχονται για τον ιό. Τέλος, προγραμματισμένες καισαρικές τομές μπορούν εφόσον αυτό δεν αντενδείκνυται να καθυστερήσουν με γνώμονα την ασφάλεια του προσωπικού, των νεογνών και των υπολοίπων επιτόκων. Το ίδιο ισχύει και για τις προκλήσεις τοκετού.

Αυτή η οδηγία συντάχθηκε από τον Αν. Καθηγητή Μαιευτικής Γυναικολογίας Ν. Βραχνή, τον Ιατρό Ν. Λούκα και τον Μαιευτήρα Γυναικολόγο Δρ Ν. Αντωνακόπουλο.  
Η οδηγία εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Μαιευτικού και Γυναικολογικού Επείγοντος που αποτελείται από τους Αν. Καθηγητή Ν. Βραχνή, Δρ Ν. Μπόντη, Δρ Ι. Κατσούλη, Δρ Σ. Ευκαρπίδη και Δρ Ν. Αντωνακόπουλο.  
 
Πρώτη δηµοσίευση: 23 Μαρτίου 2020.  
 
∆ηµοσιεύθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Μαιευτικού και Γυναικολογικού Επείγοντος (Ε.Ε.Μ.Γ.Ε.).  
Λεωφ. Βας. Σοφίας 124Β Αθήνα 115 26.
Τηλ.: 2107789211  
Fax: 2107777390
Ιστοσελίδα: www.hsoge.gr  
e-mail: [email protected]
 
Οι οδηγίες που αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Εταιρείας Μαιευτικού και Γυναικολογικού Επείγοντος βασίζονται σε αντίστοιχες οδηγίες Μαιευτικών και Γυναικολογικών Εταιριών του εξωτερικού, καθώς και άλλα επιστημονικά κείμενα. Είναι προσαρμοσμένες στην Ελληνική πραγματικότητα και για τη σύνταξή τους χρησιμοποιούνται έγκυρες βιβλιογραφικές αναφορές. Οι κατευθυντήριες οδηγίες δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις και δεν έχουν σκοπό να υποκαταστήσουν την κλινική κρίση του θεράποντος ιατρού. Η περίπτωση κάθε ασθενούς είναι ξεχωριστή και ο ιατρός οφείλει να προσαρμόσει την επιστημονική γνώση στις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε περιστατικού.